Solec

Informacje

Solec (Szolec, Szulec) - powstała w XIV w. wraz z portem rzecznym wieś, gdzie handlowano solą. Prawdopodobnie leżała nieco bardziej na południowy wschód (naprzeciwko Ujazdowa, będąc zapewne przedłużeniem terenu późniejszych Łazienek). Właścicielami tych terenów byli mieszczanie warszawscy Piotr Brun oraz Mikołaj Panczatka, którzy 26 V 1382 roku uczynili darowiznę i przekazali je pod jurysdykcję miasta Stara Warszawa. Jedenaście lat później książę mazowiecki Bolesław (prawdopodobnie III) nadał biskupstwu płockiemu brzeg rzeki. W 1410 roku książę Janusz wydał przywilej, w którym pozwolił przenieść wieś w inne miejsce (prawdopodobnie dzisiejsze) i nadał jej zwykłe swobody w celu łatwiejszego osiedlania się nowych mieszkańców. 5 V 1474 roku książę mazowiecki Bolesław V dołączył do niej powstałą po powodzi łachę i zezwolił na oficjalnie zarobkowanie rybołówstwem. W XVI w. stały tu magazyny soli, następnie w tym miejscu powstało miasteczko. Tereny te jednak były dość często zalewane przez nieuregulowana Wisłę, czego efektem było przeniesienie w 1594 roku parafialnego kościoła do Jazdowa przez królową Annę Jagiellonkę. W którym roku została tu założona jurydyka - nie wiadomo, potwierdzono jej istnienie już w 1675 roku. W XVIII w jurydyce Solec mieszkało 5000 ludzi, w większości biedoty. Miasteczko owo obejmowało ul. Solec (główną jurydyki), Czerniakowską i Rozbrat oraz znajdujące się w jej granicach drobne uliczki, takie jak Okrąg czy Szara (ogólnie 111 posesji). Od 1783 właściciele posesji musieli płacić tzw. łokciowe, które szło na brukowanie ulicy i utrzymywanie jej w porządku. Dwa lata później, za czasów wójta nazwiskiem Kowalski, znajdowało się tam łącznie: 42 składy żywności, 61 szynków, 8 browarów, 10 fabryk krochmalu, 2 fabryki mydła i świec, 8 garkuchni oraz 13 punktów handlu drewnem, ponadto stała tu żupa królewska, 22 magazyny magnackie, spichlerz, 2 młyny wodne na rzece, pałac, pałacyk, 7 domów murowanych, 53 dworki i domy drewniane. W jednym z ogrodów królewskich hodowano jedwabniki na drzewkach morwowych. Podczas obrad Sejmu Wielkiego (w 1791 roku) została połączona wraz ze Starą i Nową Warszawą oraz okalającymi je przedmieściami i jurydykami w całość. W 1800 było tu już 120 budynków, m.in. wiele magazynów solnych.

Obszar

Teren położony w obrębie: linia kolejowa od Mostu Średnicowego do stacji Warszawa-Powiśle,  korona Skarpy Warszawskiej w kierunku południowym (począwszy od al. Jerozolimskich na wysokości Muzeum Narodowego, przekraczając ul. Książęcą na wysokości kładki, pomiędzy ul. Na Skarpie i ul. Rozbrat, poprzez park na zapleczu Sejmu do ul. Górnośląskiej na wysokości kładki, powyżej ul. Myśliwieckiej do Trasy Łazienkowskiej), Trasa Łazienkowska, Most Łazienkowski, nurt Wisły w kierunku północnym do Mostu Średnicowego.