Powsin

Informacje

Powsin (Powsino) - wieś szlachecka wzmiankowana już w XIII w. jako własność wojewody łęczyckiego Bogusza Miecławica z rodu Doliwów, który w 1244 zapisał ją cystersom a czternaście lat później znalazła się pod zwierzchnictwem biskupstwa włocławskiego. Ówczesny biskup kujawski przekazał ją wówczas kasztelanowi wiskiemu Mikołajowi Ciołkowi. W 1386 roku książę Janusz I Mazowiecki nadał jej prawo chełmińskie a w 1398 roku Elżbieta Ciołek, wdowa po wojewodzie mazowieckim Andrzeju, ufundowała tu istniejący do dziś kościół p.w. św. Elżbiety (tzw. Powsin Poduchowny). W połowie XVI w. liczył 160 ha będących własnością drobnoszlachecką Ciołków a następnie Zdziarskich i Odrzywolskich. W 1677 roku całe dobra (wraz z pobliskim Powsinkiem) nabył król Jan III Sobieski, włączając je do tzw. klucza wilanowskiego. W czasach saskich (ok. 1725 roku) część z nich nabyła Elżbieta Sieniawska, z czasem powstało tu ok. 40 gospodarstw. W 1803 roku osiadł tu Jan Paweł Woronicz, zostając tu miejscowym proboszczem, siedem lat później zakładając szkołę parafialną. Od 1849 roku wieś (a właściwie trzy wsie - z Powsinem Poduchownym oraz Powsinkiem i istniejące tu dwa folwarki) liczącą wówczas prawie 50 domów i blisko 700 mieszkańców i łącznie ok. 700 ha (było to 795 mórg ziemi dworskiej i 675 mórg włościańskich) oczynszowano a po powstaniu styczniowym uwłaszczono i oficjalnie włączono do powiatu warszawskiego (gmina Wilanów, parafia Powsin). Były tu ponad 50-morgowe pokłady torfu (o grubości 10 stóp). Na początku XX w. w blisko 80 domach żyło ponad 800 mieszkańców, którzy zorganizowali tu szkołę, zajazd, dwie kuźnie i cztery sklepy. Działała również cegielnia powstała już w 1827 roku. W okresie międzywojennym liczba domów zwiększyła się o ponad połowę a w 1951 roku tereny te zostały włączone w granice administracyjne stolicy.

Obszar

Teren położony w obrębie: wzdłuż rzeki Wilanówki od skrzyżowania na wysokości ul. Rosy i Ruczaj do granicy miasta, wzdłuż pól (fragmentarycznie południowe obrzeża Jeziora Lisowskiego i północne obrzeża jeziora przy ul. Powsińskiej w Bielawie), ul. Opieńki (wzdłuż Skarpy Warszawskiej - wschodnia granica Lasu Kabackiego), ul. Gąsek wraz z przyległościami, na północ od Osiedla Patio, ul. Drewny, ul. Przyczółkowa, ul. Poranek wraz z projektowanym odcinkiem.