Gdańsk powiatowe miasto w woj. pomorskim, u ujścia Motławy do Wisły, port nad Morzem Bałtyckim. Wzmiankowane w 997 roku jest jednym z najstarszych w Polsce. Jego nazwa wywodzi się zapewne od nieużywanego już słowa "gdanie", którym określano zarośnięte rozlewisko wodne.

Tu właśnie, na górce, stał XVII-wieczny pałacyk królowej Marysieńki. W 1720 roku posiadłość przeszła na Augusta II, stając się pałacykiem myśliwskim. Za Augusta III założono tu zwierzyniec królewski, gdzie miały miejsce polowania i huczne uczty. Od 1816 r pałac staje się siedzibą Instytutu Agronomicznego. Antonio Corazzi rozbudował wtedy jego pomieszczenia. W latach1862 1915 budynek zajęty został na koszary dla wojsk rosyjskich, później schronisko dla nieuleczalnie chorych, aż wreszcie Wojskowa Centralna Szkoła Gazowa. Na początku wieku XX osadę tutejszą zwano Gertnernówką, czyli Ogrodniczką: mieściły się tu ogrody i winnice studentów Instytutu Gospodarstwa Wiejskiego i Leśnictwa, którą Rosjanie zamknęli w 1861 r.
 

Stan obecny:

Krzyż. Powstał w listopadzie 1933 z okazji powstania linii tramwajowej na Bielany. Wystawiony został prawdopodobnie przez Tramwaje Warszawskie, zrobiony został ze słupa trakcyjnego. Na krzyżu widać przestrzeliny po kulach z II wojny.

Nr 2: Kamienica Spółdzielni Stowarzyszenia Urzędników Państwowych. Rozległa kamienica powstała ok. 1930 roku wg proj. Adama Paprockiego. W tym budynku mieszkało wiele znanych i wybitnych osób, m.in. Leon Nadolski - inspektor skarbowy, współzałożyciel i prezes Spółdzielni Mieszkaniowej Członków Stowarzyszenia Urzędników Państwowych; Adam Paprocki (1891-1940) - architekt i projektant tegoż budynku; Danuta Tarkowska popularna doktor; Marian Rejewski (1905-1980), wybitny matematyk kryptolog, który wraz z Jerzym Różyckim i Henrykiem Zygalskim złamał kod Enigmy .
Po wojnie mieściła się tu prężna firma budowlana.
Na frontowej ścianie tablica "Leonowi Nadolskiemu Prezesowi Spółdzielni Stowarzyszenia Urzędników Państwowych W Latach 1929 - 1969 Oraz Współtwórcom Spółdzielni Mieszkańcy" (odsłonięcie - rok 1978).
Z rogu tego domu (z ul. Bieniewicką), 14.09.1944, dwóch żołnierzy AK Żubr, plutonowy podchorąży Jan Boy Ogulewicz i kapitan podchorąży Jerzy Obwieś Harland, nie pozwolili oddziałowi hitlerowskiemu zająć osiedla przy ul. Gdańskiej (o czym przypomina tablica pamiątkowa)

Nr 4a: Miejsce uświęcone krwią Polaków: zbiorowe morderstwo 100 lokatorów dokonane przez hitlerowców. (Tablica) Mieścił się tu tzw. Pekin.

Nr 6: Szkoła Gazowa. Powstała przed wojną, w czasie wojny obsadzona była załogą niemiecką; o budynek toczyły się boje 04.08.

Nr 6a: Centrum Stowarzyszenia Pomocników Mariańskich w Polsce. W tym miejscu zacięte walki toczyło Zgrupowanie Żmija i pluton 2507 AK. Dziś nowy budynek zajmują księża marianie.

Kościół p.w. Matki Boskiej Królowej Polski księży marianów. Zbudowany został w latach 20 wieku XX na fundamentach pałacyku Marysieńki, rozbudowany w latach 60. Dla swej żony, Marysieńki, Jan III Sobieski zbudował tu pałacyk, letnią rezydencję, według planów Tylmana z Gameren. Nieopodal zbudowano 2 pawiloniki. Od imienia Marii i od tego, że pałacyk stał na górce, miejsce to nazwano z francuska Marie-Mont, górą Marii, co spolszczono na Marymont. W 1720 r. posiadłość zakupił August II Sas i przerobił ją na willę myśliwską, a pawiloniki na domki dla łowczych. Sasi przekształcili pobliski lasek na zwierzyniec i Marymont stał się ich ulubionym miejscem polowań. Lasek ów był również popularnym miejscem pojedynków szlachty: zginął tu np. Adam Tarło w walce z Kazimierzem Poniatowskim. Po śmierci Augusta III Marymont wydzierżawiono posłowi angielskiemu T. Wrongthonowi, a w latach 1771-83 marszałkowi nadwornemu koronnemu Franciszkowi Rzewuskiemu, który odnowił i upiększył posiadłość. Następnie został sprzedany rządowi pruskiemu, a w 1806 stał się własnością Księstwa Warszawskiego. W roku 1818 w zabudowaniach pałacu założono Instytut Agronomiczny (â), dzięki S. Staszicowi, Tadeuszowi Mostowskiemu, Ksaweremu Lubeckiemu i in. Na dole pałacyku usytuowano kaplicę, a na piętrze gabinety. Przebudową w 1820 zajął się Antonio Corazzi, który wybudował gmach główny szkoły. Na północ od pałacu Bogumił Jastrzębski założył ogród botaniczny. Instytut zlikwidowano w 1962, przenosząc zbiory i archiwa do Puław. W latach 1863 1915 mieściły się w szkole koszary konnicy, a w pałacu magazyn wojskowy. Po I wojnie światowej Zarząd Miejski umieścił tu schronisko dla nieuleczalnie chorych. W latach 1925 1939 mieściła się tu Warszawska Centralna Szkoła Gazowa, choć sama kaplica, od 1928, służyła mieszkańcom Marymontu. W czasie Powstania Warszawskiego, z pożogi ocalała jedynie kaplica. Dziś mieści się tu kościół.

Instytut Agronomiczny. Staraniem Staszica i Lubeckiego, Aleksander I powołał 05.10.1816 instytut na Marymoncie. Zapewnił szkole stały budżet, dał 2 folwarki: Ruda i Wawrzyszew, a w 1820 dołączono do nich Buraków. Naukę rozpoczęto w 1820. Dyrektorem został Jerzy Beniamin Flatt, miał do dyspozycji tylko 2 profesorów. Otwarcie w 1824 Szkoły weterynaryjnej na Burakowie ułatwiło nieco pracę. Wydział wyższy ukończyły 72 osoby, szkołę wiejską 10, a weterynaryjną 12. W 1833 powołano Komitet Nadzorczy, aby opracować nową formułę padającej szkoły i w 1836 wznowiła ona działalność. Nowym dyrektorem został Michał Oczapowski. Nauka trwała 2 lata i aby otrzymać patent, trzeba było jeszcze odbyć 2-letnią praktykę w gospodarstwie wiejskim. W 1845 ukończono nowy gmach szkoły wg proj. Corazziego; mieściły się w nim mieszkania studentów, sale wykładowe, gabinet fizyczno-przyrodniczy i sala gimnastyczna. Oprócz Oczapowskiego, wykładali tu również prof. Edward Ostrowski (twórca pierwszej polskiej ustawy weterynaryjnej) bardzo szanowany i lubiany z powodu swego krasomówstwa, Stanisław Zdzitowiecki, ukochany przez wszystkich przyrodnik Wojciech Jastrzębowski. W 1853 dyrektorem został Seweryn Zdzitowiecki, za Oczapowskiego, który odszedł na emeryturę. W 1857 przedłużono naukę do lat 3 i zlikwidowano praktyki, jednak dostać się do instytutu mógł tylko ktoś z patentem dojrzałości. W 1862 Instytut przestał istnieć w wyniku reformy Wielopolskiego, a po powstaniu styczniowym przejęto je na koszary. W 1915 magistrat przeznaczył budynki na schronisko dla nieuleczalnie chorych.

Nr 10: Miejsce uświęcone krwią Polaków: w czasie Powstania Warszawskiego zgładzono tu 12 osób
Róg Paska i Gdańskiej: Miejsce uświęcone krwią Polaków: zgładzonych ok. 100 osób.

Nr 12: Kamienica piętrowa.

Dąb szypułkowy. Pomnik przyrody o obwodzie 330 cm.

Krzyż i tablica. Stanęły tu ku czci 10 cywili rozstrzelanych tu 14.09.1944 przez oddziały niemiecko-ukraińskie.

Nr 21: 14.09.1944 hitlerowcy rozstrzelali tu 10 Polaków

Nr 27\31: Biurowiec Hector II. Powstał w 199? wg proj. Stefana Kuryłowicza i zespołu.

Nr 33: Olejarnia Warszawska. Podczas wojny stała tu Olejarnia Warszawska Krichmayera i Marczewskiego. Powstała w 1850, w czasie wojny obsadzona była załogą niemiecką; o budynek toczyły się boje 04.08.
 

Data nadania nazwy: