Kamienica Zrazowskiego

Mapa

Informacje

W XVIII w. stały tu zabudowania kasztelana sądeckiego, Józefa Czernego. W 1767-8 powstał tu pałac księcia Aleksandra Sułkowskiego (zwany Nowym Sułkowem), zapewne wg proj. Jakuba Fontany. Mieścił się tu jeden z pierwszych teatrów Warszawy, odbywały się opery, komedie, balety, loterie, licytacje. Z tyłu pałacu funkcjonowały jatki rzeźnicze. W 1808 pałac - przeznaczony na koszary dla wojsk francuskich - spłonął. Na miejscu pałacu zbudowano jatki wg proj. J. Gaya, później magazyn mebli i fabryka materacy. Po wybudowaniu kamienicy w 1821-6, jatki zamieniono na porządne stragany z nabiałem i mięsem. W 1827 działał tu handel win i korzeniami Jakuba Flataua, później sklep wędliniarski Fryderyka Kumkego i skład wódek Franciszka Wiśniewskiego. W kamienicy istniał także szynk Erxleblenc. Pod koniec XIX w. działała tu produkcja bilardów Jakuba Stapfa. Antoni Wysokiński prowadził tu również zakład piwa bawarskiego, a Tomasz Borowski bar obiadowy. Na pocz. XX w. działały tu skład przyborów krawieckich Chaima Perlmuttera, skład fortepianów K.O. Fiedlera i zakład fotograficzny Renoma. Następnym zakładem była loteria państwowa Dzierżanowskiego. W okresie międzywojennym kwitł handel na zapleczu kamienicy, popularna była restauracja Astoria (uczęszczali tu Kasprowicz, Żeromski, Makuszyński, o którym krążyły dowcipy, że za swoje przywiązanie do lokalu dostał odznaczenie Astoria Restituta; przychodzili tu Skamandryci, tutaj Karol Szymanowski odkrył Zbigniewa Uniłowskiego, który z pomocnika kelnera przeistoczył się w uznanego pisarza). Obok Astorii działała tu restauracyjka Kaukaz P.A. Moulina i bar Tychy, handlujący piwem Tyskim. Poza tym istniało tu 13 sklepów galanteryjnych, 7 z bielizną, 3 z konfekcją i obuwiem, 3 kolonialne, sklep z kapeluszami męskimi Stanisława Adamowskiego i księgarnia Jakuba Zalcsztajna. Ok. 20% sprzedawców to Żydzi. Handel toczył się tu nawet podczas okupacji, również nielegalnymi produktami spożywczymi. 02.12.1943 hitlerowcy rozstrzelali tu 34 osoby. Po wojnie odbudowano kamienicę na biura Zjednoczenia Producentów Surogatów Kawy.