Położenie

Dzielnice
Wesoła
Osiedla
Groszówka

Informacje

Dodaj treść

Stanisław Wawrzyniec Staszic (1755-1826) - działacz oświeceniowy, publicysta, filozof, geolog, geograf, pisarz. Urodził się w Pile, kształcił w Poznaniu, po uzyskaniu święceń kapłańskich w 1778 roku został duchownym. Następnie wyjechał do Francji oraz Niemczech, gdzie kontynuował naukę z zakresu fizyki i przyrody a po powrocie do kraju miał być - w latach 1788-91 - proboszczem w Turobinie niedaleko Biłgoraju. Już wówczas był zwolennikiem Stronnictwa Patriotycznego i opowiadał się za reformami państwa. Z czasem zaprzestał pełnienia posługi duszpasterskiej, nie nosił tez sutanny. Rozpoczął za to badania przyrodniczo-geologiczne, które objęły swoim zasięgiem cały kraj. Ich efektem było odkrycie a następnie eksploatacja bogatych pokładów węgla w okolicach Dąbrowy Górniczej. W 1801 roku zamieszkał w Warszawie, wykupując wcześniej teren po dwóch spalonych kamienicach przy placu Kanonia i ujednolicając go pod nową zabudowę. Tu włączył się w nurt życia naukowego, obejmując siedem lat później prezesurę Towarzystwa Przyjaciół Nauk, na potrzeby którego przeznaczył świeżo własny budynek a także bogaty księgozbiór, stanowiący zalążek znakomitej biblioteki (w 1824 roku ufundował dla niego pałac przy dzisiejszym Nowym Świecie 72). Dzięki niemu w stolicy znajduje się pomnik Mikołaja Kopernika oraz obelisk budowniczych szosy brzeskiej z 1823 roku (róg ul. Podskarbińskiej i Grochowskiej), zorganizował również działającą w latach 1825-31 Szkołę Politechniczną. Aktywnie działał na rzecz poprawy położenia chłopów, stając się prekursorem spółdzielczości w Polsce (już w 1812 roku w Jarosławcu niedaleko Uchania założył Towarzystwo Rolnicze Hrubieszowskie). Był współorganizatorem Uniwersytetu Warszawskiego, w latach 1807-12 należał do Izby Edukacyjnej, potem zaś do Komisji Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego. W czasach Królestwa Polskiego zasiadał w Radzie Stanu. W swym dorobku miał kilkanaście publikacji, m.in. "Przestrogi dla Polski", "O ziemiorództwie gór dawnej Sarmacji, potem Polski", "O ziemiorództwie Karpatów i innych gór i równin Polski", "Myśli o równowadze politycznej Europy". Zmarł w Warszawie w dawnym pałacu Wielopolskich.
 
 Spoczywa:
 Grób przy kościele Kamedułów ul. Dewajtis 3.
 
 Upamiętnienia:
 ul. Kanonia 8 - tablica z piaskowca na frontowej ścianie kamienicy (odsłonięcie - 30 V 1908, zniszczona podczas wojny, odrestaurowana w latach 50-tych XX w.).
 ul. Senatorska 13\15 - głaz na skwerze przed Pałacem Prymasowskim (odsłonięcie - rok 1976).
 
 
 Do 1954.05.20 był patronem dzisiejszych ulic: Melioracyjnej oraz Poprawnej a do 1960.05.05 ul. Fanfarowej.

Ciekawostki

Stan obecny:

Data nadania nazwy:

Komentarze



Komentarze (0)