Skwer Stanisława Jankowskiego „Agatona”

Położenie

Dzielnice
Śródmieście
Osiedla
Powiśle

Informacje

Dodaj treść

Stanisław Michał Jankowski ps. Agaton (1911-2002) - architekt, urbanista, oficer AK. Był rodowitym warszawiakiem, w rodzinnym mieście ukończył studia na Wydziale  Architektury miejscowej Politechniki. W czasie wojny obronnej - w  stopniu podporucznika - znalazł się w Ośrodku Artylerii Lekkiej w  Wilnie, gdzie został internowany po wkroczeniu wojsk radzieckich. Po  brawurowej ucieczce z obozu przedostał się do Francji, skąd wraz z  żołnierzami Polskich Sił Zbrojnych został ewakuowany do Szkocji. Tam  przeszedł specjalne szkolenie dla oficerów wywiadu (tzw.  "cichociemnych") i 4 III 1942 roku znalazł się w Polsce. Tu objął  Wydział Legalizacji i Techniki w Oddziale II Komendy Głównej AK, do  perfekcji doprowadzając sztukę fałszowania wszelakich dokumentów.  Podczas Powstania Warszawskiego początkowo był dowódcą plutonu "Agaton"  strukturalnie należącego do Batalionu "Pięść", później walczył w  szeregach Grupy "Północ" i właśnie z jej szeregów w nocy z 13/14 VIII  wraz z patrolem dotarł ze Starówki na Żoliborz z rozkazami dla płk.  Mieczysława "Żywiciela" Niedzielskiego. Przedostał się następnie do  Puszczy Kampinoskiej i dotarł do Grupy "Kampinos", z którą 21/22 VIII  próbował odbić Dworzec Gdański. Po upadku zrywu dostał się do niewoli  niemieckiej, w oflagu pełnił funkcję adiutanta gen. Tadeusza  Bora-Komorowskiego. Swój szlak bojowy zakończył w stopniu porucznika.  Wspomnienia z tego okresu zawarł w tomie "Z fałszywym ausweisem w prawdziwej Warszawie".  Po wojnie nie powrócił do kraju tylko udał się do Liverpoolu, gdzie ukończył roczne studium Urbanistyczne. Od 1946 roku znowu mieszkał w  rodzinnym mieście (przez wiele lat w domu przy ul. Moniuszki 10) i  blisko trzydzieści lat związany był z Biurem Planowania Rozwoju Warszawy, współprojektując m.in. Trasę W-Z oraz MDM. Był również  delegowany do innych krajów (Irak, Skopje w dzisiejszej Macedonii,  Chimbote w Peru - miasta odbudowywane po trzęsieniach ziemi), ekspertem  ONZ. Należał do licznych towarzystw naukowych w kraju oraz zagranicą,  był członkiem Towarzystwa Przyjaciół Warszawy a od 1995 roku Honorowym  Obywatelem tego miasta. W swym dorobku miał liczne wystawy i filmy o tematyce stołecznej a także wiele artykułów ogłoszonych na łamach "Życia  Warszawy" oraz "Stolicy". Zmarł w rodzinnym mieście.

Ciekawostki

Skwer położony pomiędzy ulicami Browarną, Karową, Dobrą i Gęstą.

Stan obecny:

 Data nadania nazwy: 2009.06.18 na wniosek Towarzystwa Urbanistów Polskich.

Komentarze




Komentarze (0)