Batalion Harcerski AK Wigry - harcerska jednostka bojowa, walcząca w czasie Powstania Warszawskiego. Powstała 30.10.1939 jako tajna Harcerska Organizacja Wojskowa z inicjatywy harcmistrzów ZHP Chorągwi Warszawskiej: Władysława "Kamila" Ludwiga, Witolda Sosnowskiego, Czesława Tomasika, Eugeniusza "Trzaski" Konopackiego (późniejszego dowódcy) oraz Romana "Prokopa" Kaczorowskiego. W skład zgrupowania weszli głównie harcerze oraz uczniowie warszawskich gimnazjów. Przed wybuchem zrywu miała w pełni uformowane trzy kompanie o kryptonimach "Witold", "Czesław" oraz "Edward", kobiecy pluton sanitarno-łącznościowy działający w Szpitalu Ujazdowskim, kobiecy patrol sanitarny kompanii "Edward" oraz oddziały działające na terenie Kielecczyzny oraz na Majdanku. Powstańczy szlak prowadził przez Starówkę, Wolę, ponownie Starówkę na Żoliborz. Ich kwaterą był gmach Ministerstwa Sprawiedliwości (ul. Podwale 23). Na terenie Woli jej żołnierze wsławili się obroną Cmentarza Ewangelickiego i okolic ul. Długosza. Po kilku dniach walk jednostka została przeformowana na baon odwodowy należący do Zgrupowania "Róg" a później Zgrupowania "Trzaska". Wsławiła się m.in. akcjami przy Dworcu Gdańskim, 22-dniową obroną Katedry św. Jana, obroną pl. Krasińskich oraz barykad przy ul. Świętojańskiej oraz przy ul. Kanonii, wypadem na Pawiak a także zdobyciem i - nieudaną - obroną Pałacu Mostowskich. Po upadku Starówki (02.09) część żołnierzy podjęła niedaną próbę przebicia się do Śródmieścia ulicami, część zaś przedostała się tam kanałami. Ci właśnie utworzyli Oddział Bojowy 9. Kompanii 36 Pułku Piechoty Legii Akademickiej walczyli do upadku zrywu m.in. w obronie Dworca Pocztowego i Odcinka "Radzymin" (skrzyżowanie ul. Marszałkowskiej i Królewskiej) a także na barykadach przy ul. Świętokrzyskiej, Czackiego, Mazowieckiej i pl. Napoleona. Z około 600 żołnierzy podczas walk poległo lub zaginęło blisko 400.

Stan obecny:

Data nadania nazwy: 1995.10.19