Nieznane Stare Miasto

Artykuł

Warszawskie Stare miasto nie jest, jakby się zdawało, 100% rekonstrukcją. Przetrwało tu bardzo dużo fasad budynków, przez co często nie zdajemy sobie sprawy, że mury te mają często po kilkaset lat. Wraz z murami przetrwały częściowo detale architektoniczne i niektóre wnętrza. Wydaje się, że to najbardziej poznana i nie mająca już nic do odkrycia część Warszawy. Każdy widział Zamek Królewski, kościoły, wąskie uliczki... Nic bardziej mylnego... Bo kto wie, gdzie znajduje się najwęższa kamienica w Europie? Będąca zarazem jedną z 10 najwęższych domów świata.

Odpowiedź może byś zaskakująca - oczywiście w Warszawie!

Przy ulicy Kanonia 18, w cichym zakątku Starego Miasta nieopodal prezbiterium archikatedry św. Jana znajduje się prawdziwa ciekawostka! Otóż stoi tam najwęższa kamienica w całej Europie o szerokości fasady od strony ulicy wynoszącej niecały metr. Kamieniczka powstała w XVIII wieku uzupełniając lukę pomiędzy innymi budynkami. Ma kształt trapezu rozszerzającego się w stronę Wisły. W owym czasie właściciele kamienicy uniknęli płacenia wysokich podatków, gdyż ich wysokość uwarunkowana była właśnie szerokością fasady i ilością okiem od ulicy.

Niewiele osób zdaje sobie sprawę, że na warszawskim Starym Mieście znajduje się pięciokondygnacyjna Baszta Rycerska (zwana też Domem Rycerskim), pochodząca sprzed 1339 roku. W dużej mierze jest to budowla oryginalna. Tylko ściana południowa była od połowy swej długości odbudowywana. Czy nie można nazwać jej warszawskim unikatem? Zwłaszcza, gdy zdamy sobie sprawę ile przez prawie 700 lat swego istnienia dziejowych katastrof przetrwała.
 
Warto zadać pytanie, gdzie znajduje się najstarszy dom w Warszawie. Okazuje się, że kamienica przy ul. Krzywe Koło 6 w swych piwnicach i murach parteru kryje najstarsze murowane konstrukcje domów mieszkalnych. Tamtejsze cegły są identyczne jak te z pierwszych partii murów obronnych z I. połowy XIV wieku. Mimo licznych przeróbek i zniszczeń (np. w 1944 roku) dolne partie ścian zachowały się.

Idąc w stronę Nowego Miasta przechodzimy przez półokrągły budynek z ostrołukową bramą zwany barbakanem. Obiekt stojący na gotyckim mostku jest unikatem w skali kontynentu. Zachowało się niewiele przykładów takich budowli. Warte podkreślenia jest to, że zrekonstruowane wyższe partie Barbakanu znajdują się na niższych-oryginalnych! Odsłonięto je w latach 30-tych XX wieku, burząc kamienice wybudowane w XVII-XIX wieku. Dzieła dopełniono po 1945r..

Tuż nad Wisłą z inicjatywy Prezydenta Starzyńskiego wybudowano 80 lat temu tzw. Bulwar Gdański. Do niedawna istniały różne jego elementy: schody, barierki, niektóre kamienne nawierzchnie. Niestety świadectwo nowoczesności Warszawy z końca lat trzydziestych zamiast wkomponować w nowo budowane bulwary unicestwiono. Nieoczekiwanie miasto rozwiązało umowę z firmą realizującą inwestycję z powodu nietrzymania przez nią terminów ukończenia robót. Na huczne lub jak w przypadku II linii metra mniej huczne otwarcie musimy zatem jeszcze poczekać.